Nếu nghe qua, bạn có thể tưởng nhầm đây là một vật thể siêu nhiên, được lấy ra từ các câu chuyện viễn tưởng. Thế nhưng, nó hoàn toàn có thật, là hệ quả của một trong những vụ rò rỉ phóng xạ kinh hoàng nhất trong lịch sử. Đến nay, người ta vẫn gọi vật thể này với cái tên “Bàn chân voi”.

Tờ Daily Mail gọi “Bàn chân voi” là “vật nguy hiểm nhất thế giới”. Ngay cả việc nhìn vào vật thể này cũng có thể gây mất mạng. Các nhà khoa học dự đoán dù trải qua hàng trăm năm nữa, chúng ta cũng không thể đến gần “Bàn chân voi” nếu thiếu những thiết bị bảo hộ.

“Bàn chân voi” xuất hiện thế nào?

Ngày 26/4/1986, lò phản ứng số 4 của nhà máy điện hạt nhân Chernobyl tại Ukraine gặp phải sự cố. Các chuyên gia phát hiện ra vấn đề, cố gắng tắt khẩn cấp nhưng bất thành. Nhiệt độ trong lõi phản ứng tăng đến mức không thể kiểm soát, khiến nước làm mát lập tức bốc hơi khi được bơm vào.

Lò phản ứng cuối cùng nổ tung do áp suất quá lớn, gây ra thảm họa hạt nhân Chernobyl. Mùa thu năm đó, khi các đội cứu hộ có mặt để ngăn chặn bức xạ, họ lần đầu tiên phát hiện ra “vật thể nguy hiểm nhất thế giới”.

Theo các nhà khoa học, lò phản ứng số 4 khi nóng lên đã làm tan chảy thép và bê tông chắn xung quanh, tạo thành “dung nham phóng xạ”. Vật thể này chảy xuống, quét qua nhiều vật khác, trở thành một hỗn hợp phức tạp có nồng độ phóng xạ cực cao. Khi nguội đi, thứ này cứng lại thành một vật liệu mới gọi là corium. Nó được đặt tên là “Bàn chân voi”.

Sự nguy hiểm của “Bàn chân voi”

Năm 1986, mỗi giờ “Chân voi” thải ra tới 10.000 rơn-ghen (một đơn vị đo lường bức xạ) – liều lượng gấp 1.000 lần mức có thể gây ung thư. Để dễ hiểu hơn, lượng bức xạ đó tương đương với 4,5 triệu tia X mà con người vẫn dùng trong quá trình chụp X-quang.

Nếu tiếp xúc với vật này trong 30 giây, bạn sẽ bị chóng mặt và mệt mỏi trong ít nhất một tuần. Nếu tiếp xúc trong 2 phút, các tế bào sẽ bắt đầu xuất huyết. Còn sau 4 phút sẽ gây ra tình trạng nôn mửa, tiêu chảy và sốt. Cuối cùng, sau 5 phút ở gần, người tiếp xúc gần như vô phương cứu chữa, qua đời trong vòng 2 ngày.

Cũng vì độ nguy hiểm của “Bàn chân voi”, có rất ít bức ảnh chụp vật thể này. Bức ảnh đầu tiên được ghi lại vào năm 1986 bởi các thành viên của đội cứu hộ. Mười năm sau, Bộ Năng lượng Hoa Kỳ cũng đã thu thập được một số bức hình chụp về nó.

Dù vậy, người có cơ hội được tiếp xúc với chân voi nhiều nhất là Artur Korneyev, phó giám đốc của dự án Shelter Object. Ông cũng trực tiếp chụp vài bức ảnh liên quan đến “Bàn chân voi” trước khi an toàn bước ra. Một bài viết được đăng tải năm 2021 tiết lộ ông Artur vẫn còn sống, đang ở Ukraine.

Tuy nhiên, ông Artur là chuyên gia nhiều kinh nghiệm, đã mang theo đồ bảo hộ nghiêm ngặt khi tiếp xúc. Giới khoa học vẫn cảnh báo về độ nguy hiểm của “Bàn chân voi” bất chấp vật thể này đang dần nguội đi sau 4 thập kỷ.

Năm 2016, một kết cấu gồm bê tông và thép với tên gọi “Nhà giam an toàn” đã được đặt phía trên “Bàn chân voi” nhằm hạn chế việc rò rỉ phóng xạ ra bên ngoài. Do corium là rất hiếm, mới xuất hiện vỏn vẹn 5 lần trong lịch sử, không ai dám chắc “Bàn chân voi” sẽ thay đổi thế nào trong tương lai.